Rekonstrukcje więzadła krzyżowego przedniego często pojawiają się w moich postach.

Nic dziwnego – to jeden z głównych obszarów mojej specjalizacji, oraz jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych na świecie.

Czy wiedzą Państwo, że co roku nawet 2 miliony ludzi cierpi z powodu uszkodzeń ACL a ryzyko tego urazu szacuje się na poziomie 1 na 3000 osób?

Bardzo często dotyka on osób młodych, aktywnych, intensywnie uprawiających sporty. Jakie są kluczowe kwestie z tym związane? Powrót do pełnej sprawności jest niezwykle istotny z racji wieku i trybu życia pacjenta. Pacjenci nie wyobrażają sobie unieruchomienia czy długotrwałej rehabilitacji. Są nie tylko aktywni pod kątem sportowym, ale zwyczajnie ich codzienne życie odbywa się – dosłownie – w biegu. 

Praca, małe dzieci, obowiązki, zakupy – któż z nas nie zna tej rzeczywistości?

Leżenie, oszczędzanie się czy dojazdy na rehabilitację zwyczajnie nie wchodzą w grę.

A tymczasem więzadło jest wymagające… 

Nie można zaniechać zabiegu rekonstrukcji i nie można zlekceważyć urazów. Zaniedbania prowadzą do zmian degeneracyjnych i wtórnych uszkodzeń. Błędne koło urazów się zamyka. Nie tylko spada komfort życia, ale pacjent naraża się na powikłania.

Czy jest na to odpowiedź?

Starałem się ją znaleźć prowadząc badania na potrzeby mojej pracy doktorskiej pt.  “Ocena wyników rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego z użyciem wszczepu z materiału syntetycznego politereftalanu etylenu”.

Jak wskazuje sam tytuł, analizowałem skuteczność metod artroskopowych z wykorzystaniem materiału syntetycznego. 

Artroskopia sama w sobie (o której więcej w tym artykule) jest techniką mało inwazyjną, bezpieczną i zdecydowanie powszechnie dostępną.

Początkowo na jej potrzeby stosowano tzw. przeszczepy autogeniczne, czyli wykorzystujące tkanki własne pacjenta, pochodzące z powięzi szerokiej, ścięgna mięśnia prostego uda czy więzadła rzepki. Następnie rozpoczęto stosowanie mięśni kulszowo – goleniowych. 

W latach 70-tych rozpoczęło się zaś wykorzystywanie materiałów zewnętrznych (egzogennych) w tym celu. Autoprzeszczepy nadal dominują, jednak postęp nauki i usprawnianie procesu produkcji sprawiły, iż możliwe stało się bardziej intensywne przyjrzenie się materiałom syntetycznym i ich korzyściom.

A są one niemałe. 

W moich badaniach analizowałem efekty leczenia z zastosowaniem politereftalanu etylenu. W grupie badanej i kontrolnej  znaleźli się pacjenci obu płci.

Ocena dokonywana była zarówno za pomocą subiektywnych skal IKDC2000 i Lysholma.

Analizowałem również wpływ czynników takie jak wiek i płeć chorego, mechanizm urazu, okres rehabilitacji czy obecna aktywność na funkcję stawu kolanowego.

Badałem także konkretne parametry, dokonując oceny:

• właściwości mechanicznych stawu w obszarze stabilności przednio tylnej za pomocą urządzenia Rolimeter® firmy Aircast
• ruchomości przy użyciu goniometru
• natężenia dolegliwości bólowych stawu kolanowego na podstawie skali NRS
• izokinetycznej zginaczy i prostowników stawu kolanowego przy użyciu urządzenia Biodex®
• propriocepcji operowanego stawu kolanowego przy użyciu Propriometru®

Wyniki badań pozwoliły mi stwierdzić, iż zastosowanie politereftalanu etylenu umożliwiają uzyskanie wyjątkowych efektów – funkcji stawu kolanowego porównywalnej ze stroną przeciwną i odtworzenie stabilności przednio-tylnej stawu z zachowaniem jej ruchomości. Umożliwia  odtworzenie wybranych parametrów biomechanicznych mięśni kontrolujących staw kolanowy oraz pozwala odtworzyć czucie pozycji operowanego stawu kolanowego jako składowej propriocepcji. 

Co bardzo ważne – zachowywany dzięki zastosowaniu metody kikut więzadła jest źródłem komórek nerwowych i mięśniowych (neuroreceptorow oraz fibroblastów). Przerastają one przez wszczep jak przez specyficzne rusztowanie, co zapewnia dobre jego przyswojenie przez organizm pacjenta.

Subiektywna ocena jakości życia jest niezwykle ważna w przypadku analizy efektów leczenia w rekonstrukcji ACL.

Na podstawie wywiadów z pacjentami można stwierdzić, że zastosowanie syntetycznego materiału pozwala na obniżenie natężenia dolegliwości bólowych po urazie (gdyż nie pobieramy tkanki z innego miejsca w organizmie pacjenta i nie powodujemy deficytu mięśni) oraz poprawia komfort życia. Pozwala także na szybką rehabilitację i nie powoduje sztywności stawu.

Jeśli atuty tego rozwiązania wydają się Państwo interesujące, serdecznie zapraszam do rozmowy o jego zastosowaniu w przypadku Państwa, lub Państwa bliskich.